Door: Maurice Hengeveld
Met maar liefst 2,5 miljoen euro aan Europese subsidie start hoogleraar gezinspedagogiek aan de Leidse Universtiteit Marian Bakermans-Kranenburg dit jaar een onderzoek naar de verschillen tussen mannen en vrouwen bij de opvoeding van hun kinderen. Dat blijkt uit een artikel in Trouw van afgelopen 9 mei. ‘Het lijkt erop dat hormonen, net als bij dieren, belangrijk zijn voor ouderschap’, stelt Bakermans-Kranenburg in het betreffende artikel. ‘Bepaalde hormoonniveaus spelen bijvoorbeeld een rol in hoeveel plezier je hebt in contact met je baby.’ Als voorbeeld noemt zij het hormoon oxytocine, het bindings- of knuffelhormoon, dikwijls gezien als tegenhanger van het hormoon testosteron.
Belangrijk onderzoek
Terwijl vaders de helft van alle (hetero-)ouders uitmaken worden ze bij onderzoek naar de relatie tussen ouders en kinderen vaak overgeslagen, verklaart Bakermans-Kranenburg in Trouw. Waar de rol die vaders spelen bij de opvoeding van hun kinderen weliswaar in positieve zin verandert wordt opvoeding over het algemeen toch nog gezien als het domein van de moeder. Dat lijkt voornamelijk te worden gebaseerd op het feit dat mannen doorgaans minder activiteiten met hun kinderen ontplooien dan vrouwen, vooral als het gaat om baby’s. Onderzoek naar de rol van vaders in de opvoeding kan zorgen voor een beter begrip en brengt mogelijk in beeld of die rol valt te beïnvloeden, stelt Bakermans-Kranenburg in Trouw. Als voorbeeld haalt zij een eerder onderzoek aan waarbij vrouwen een dosis oxytocine kregen toegediend en daardoor (nog) meer empathie toonden ten opzichte van hun baby.
Oxytocine
Waar in het betreffende artikel in Trouw oxytocine wel wordt vermeldt, wordt niet verklaard wat het is. Oxytocine, een hormoon dat onder meer vrijkomt bij baren en zogen, wordt doorgaans als een vrouwelijk hormoon gezien. Aan vrouwen worden in de regel daarom ook meer zorgende kwaliteiten toegeschreven. Het zogenaamde bindings- of knuffelhormoon wordt echter zowel door vrouwen als door mannen aangemaakt, vooral in veilige, liefdevolle situaties. Het neemt toe bij intimiteit, terwijl testosteron dan juist afneemt. Tijdens het vrijen bijvoorbeeld, maken zowel vrouwen als mannen vergelijkbare hoeveelheden oxytocine aan. Ouders hebben een even hoog oxytocineniveau dat stijgt naarmate hun betrokkenheid met hun kind toeneemt. Waar voor vrouwen dus geldt dat het toedienen van een (extra) dosis oxytocine zorgt voor een toename van empathie ten opzichte van hun kind zou voor mannen zo maar hetzelfde kunnen gelden. Alleen werd dat tot op heden dus niet onderzocht. Met de verkregen Europese subsidie wil Bakermans-Kranenburg dergelijk onderzoek dus nu mede mogelijk maken.
Bron foto: tattoostime.com
Niet nieuw
De aandacht voor oxytocine is alles behalve nieuw, zo blijkt onder meer uit het boek ‘De oxytocine factor’ (2007) van Kerstin Uvnäs Moberg. De auteur pleit in haar boek voor een gezond evenwicht tussen ons alledaagse stresssysteem en ons systeem van onthaasting en verbondenheid. Het hormoon oxytocine blijkt daarbij een cruciale rol te spelen. Het komt niet alleen vrij bij bevallende en zogende vrouwen, zoals lang werd gedacht, maar ook door prettig huidcontact, massage, nabijheid, seks en intimiteit. Het hormoon is essentieel voor groei en genezing, maar ook voor het aangaan en onderhouden van intieme relaties met onze naasten, zoals onze kinderen. Ook John Gray, auteur van het roemruchte ‘Mannen komen van Mars, vrouwen van Venus’ benoemt in zijn boek ‘Venus is hot, Mars is cool’ (2011), zij het vanuit een geheel eigen folosofie, het belang van oxytocine in de hormoonhuishouding van zowel mannen als vrouwen.
Neusspray
Waar Gray in zijn boek pleit voor het gebruik van allerlei pillen en poeders blijkt ook oxytocine al enige tijd als ‘superfood’ aan de man én vrouw te worden gebracht. In Trouw verscheen al in februari 2010 een artikel over een onderzoek door Franse neurowetenschappers, die autisten met normale verstandelijke vermogens oxytocine lieten snuiven waarbij bleek dat de proefpersonen socialer gedrag gingen vertonen. ‘Hot stuff’ was destijds de kwalificatie van het onderzoek en wie op de zoekterm oxytocine Google raadpleegt vindt het hormoon inmiddels bij verschillende aanbieders onder voedingssupplementen terug als pil tegen angst enerzijds en ‘love capsule’ anderzijds. Of het onderzoek van Bakermans-Kranenburg gaat aantonen dat oxytocine niet alleen angst onderdrukt en liefde stimuleert, maar ook de band tussen vaders en hun kinderen versterkt lijkt dus zeker interessant. Tot die tijd is er natuurlijk gewoon Vital Daddy om inspiratie op te doen voor betrokken vaderschap!
Profiel
Maurice Hengeveld (1961) is vader van dochters Sam (2000) en Roos (2002) en als enige man in het gezin inmiddels redelijk geëmancipeerd. Hij werkt als zelfstandig tekstschrijver – redacteur – journalist voor uiteenlopende opdrachtgevers. Daarnaast is hij als projectmedewerker pr/communicatie verbonden aan het gebiedsproject Meer Merwede en blogt hij voor Architectuurcentrum Aorta over stedelijke ontwikkeling en architectuur in zijn geboortestad Utrecht. Voorheen werkte hij onder andere als hoofdredacteur bij DUIC.nl. Maurice richt zich in zijn werk voornamelijk op storytelling, brand journalism en web content strategie. Thuis richt hij zich veelal op vrouwenzaken.
Aandacht, Complimenten, Tijd, Warmte en op zijn tijd een knuffel. In ieder geval gaat het om Delen en Verbinding. Wij noemen het graag het verbindingshormoon en stimuleren dit oa. door vegetarische, natuurlijke producten die de natuurlijke aanmaak van het hormoon stimuleren. Meer informatie op http://www.oxytocine.nl