Sinds 2001 wordt de wereld regelmatig opgeschrikt door vreselijke gebeurtenissen. Een maand geleden werden we nog geconfronteerd met de aanslagen in Parijs. En recentelijk in Denemarken. Ook kinderen krijgen deze gebeurtenissen onder ogen. Ze krijgen dit op school te horen, bij vriendjes, via televisie of internet. De vraag is eigenlijk of het bespreken van vreselijke gebeurtenissen zoals in Parijs en Denemarken een onderdeel is van de opvoeding en hoe vaders en moeders hiermee moeten omgaan.
Moderne opvoeding
Door sociale media en internet zijn vaders, moeders en zeker ook kinderen in staat om eenvoudiger en sneller bij het huidige nieuws te komen. Sociale media en internet hebben ook de opvoeding geëvolueerd. Vanuit het kind is de evolutie te zien in het idee dat het voor vaders en moeders lastiger is om kinderen te beschermen tegen verschrikkelijk nieuws zoals bijvoorbeeld de aanslagen in Parijs. Dat vraagt om een bepaalde manier om hier mee om te gaan, en daarmee om een nieuwe manier van opvoeden. Ga met je kind hierover in gesprek. Door dat te doen leren kinderen een beeld van de werkelijkheid. Vaders en moeders spelen een cruciale rol in het scheppen van een beeld van de werkelijkheid bij kinderen. Zij hebben nog niet altijd het inzicht over wat waar is en wat niet, of over goed en kwaad. De taak die ouders hierin hebben is om hun kinderen te begeleiden, te ondersteunen en in te leiden in de samenleving.
Eigen visie op vreselijke gebeurtenissen
Voordat vaders en moeders in gesprek kunnen met hun kinderen over vreselijke gebeurtenissen zoals de aanslagen in Parijs, moeten zij eerst zelf een mening hebben over de situatie. In een gevormde mening zitten alle opvattingen, gevoelens en vooroordelen verstopt van de vaders en moeders zelf. Deze opvattingen, gevoelens en vooroordelen nemen ouders weer mee in het gesprek met hun eigen kind(eren). Een vraag die de vader en moeder hierbij moeten stellen is of zij willen dat deze opvattingen, gevoelens en vooroordelen worden overgedragen naar zijn eigen kind. Het ontwikkelen van een eigen mening door ouders kan door het volgen van diverse nieuwsbronnen zoals krant, televisie en internet.
Blijf in gesprek met je kinderen
Nadat je als vader (of moeder) een eigen mening hebt ontwikkeld over gebeurtenissen, kan je in gesprek gaan met je kinderen. Het is belangrijk om als vader en/of moeder zelf deze gesprekken te voeren, hoe moeilijk het soms ook is. Vaders en moeders zijn voor kinderen de meest belangrijke informatiebron. Kinderen nemen namelijk veel gedrag van hen over, maar ook opvattingen, ideeën en gevoelens. Kinderen ervaren hun vader en moeder op de eerste plaats als personen die vertrouwen en veiligheid bieden. Een andere reden om als vader en moeder in gesprek te blijven met het kind, is dat leerkrachten en begeleiders van de kinderopvang of buitenschoolse opvang andere opvattingen kunnen hebben, die opvattingen van ouders kan tegenspreken. Daarom is het relevant om kinderen te leren dat er verschillende opvattingen bestaan, en dat deze verschillende opvattingen worden gerespecteerd. Kortom, de meeste kinderen willen ook in gesprek met hun vader of moeder over heftige gebeurtenissen.
Dat betekent niet dat het lastig kan zijn om het gesprek aan te gaan. Vooraf aan een gesprek kan het helpen om samen met het kind het Jeugdjournaal te kijken. Het is belangrijk om dit samen te doen, want door aanwezig te zijn biedt een ouder veiligheid en kunt u als ouder gelijktijdig de emotionele gemoedtoestand van uw kind in de gaten houden. Kinderen hebben minder levenservaring en daarom kan een nieuwsbericht een grotere impact hebben. Probeer als vader en moeder de gesprekken niet te zwaar te maken, dus begin er bijvoorbeeld over bij het theedrinken. Verder is het natuurlijk belangrijk dat vaders en moeders oog hebben voor de opvattingen van hun kind, en proberen te vragen waarom zij op die manier ergens tegen aan kijken. Het lastigste is waarschijnlijk om zo neutraal mogelijk de dingen aan je kinderen te vragen.
Soms kan het gebeuren dat een kind niet wil praten met zijn vader of moeder. Dat kinderen niet willen praten, zal het meest voorkomen tijdens de puberteit. Wanneer het gaat om het praten over gebeurtenissen zoals in Parijs is het verstandig om dit te accepteren en op een ander moment opnieuw proberen het gesprek aan te gaan. Mocht het dan nog niet lukken probeer het dan te combineren met een activiteit, en langzaam naar het gewenste onderwerp van het gesprek toe te werken. Soms is er dus wat creativiteit gevraagd van de vaders en moeders, maar het is wel belangrijk om in gesprek te blijven met je kind over maatschappelijk thema’s. Deze maatschappelijke thema’s kunnen de persoonlijkheid van het kind vormen.
Concluderend kan er gezegd worden, dat heftige gebeurtenissen, zoals in Parijs, lastig maar belangrijk zijn om te bespreken met kinderen. Soms vraagt dit creativiteit en inspanning van vaders en moeders, wat niet altijd eenvoudig is. Daarom gaat mijn volgende blog over hoe je creativiteit in het gesprek met je kinderen brengt.
Referenties
Blokland, G. (2010). Over opvoeden gesproken. Methodiekboek pedagogisch adviseren. Utrecht, Netherlands: Nederlands jeugdinstituut.
Nieuwboer, C., (2010). Niet achter het behang… Maar wat dan? Methodiek doelgerichte opvoedondersteuning. Groningen, Houten, Netherlands: Noordhoff Uitgevers.
San, van, M., Sieckelinck, S., & Winter, de, M. Idealen op drift. Een pedagogische kijk op radicalisering. Amsterdam, Netherlands: Boom Lemma Uitgeverijen.
Winter, de, M. (2011). Verbeter de wereld, begin bij de opvoeding: Vanachter de voordeur naar democratie en verbinding. Amsterdam, Netherlands: Uitgeverij SWP.
Winter, de, M., Levering, B., Koops, W., & Pieper, M. (2007). Het kind als spiegel van de beschaving: een moderne antropologie van het kind. Amsterdam, Netherlands: Uitgeverij SWP.
Mooie blog Jeroen….zeker de keuze in bewoording >> begeleiden, ondersteunen en in leiden in de samenleving. En niet af schermen zoals ik te vaak nog tegen kom. Kinderen volledig afsluiten is schijnveiligheid creeeren.