De vader achter … Bastiaan Ragas!

Bastiaan Ragas is succesvol theatermaker, schrijver en acteur. Hij is getrouwd met Tooske en trotse vader van Sem, Leentje, Fien en Catoo. Deze week is zijn nieuwste boek met vaderverhalen uitgekomen. Vitaldaddy.nl had voor die gelegenheid een exclusief interview met Bastiaan, waarin hij op openhartige en nuchtere wijze vertelt over het vaderschap.

Hoe ziet een doordeweekse ochtend in huize Ragas er uit?

Net zoals bij elk ander gezin met 2 werkende ouders, niet veel verschillend. We hebben dezelfde verantwoordelijkheden en routines. Het begint om 6.30 uur en om 8.30 zitten ze op school. De jongste is dan naar de opvang. Ik ga dan naar kantoor en Tooske naar haar werk. Om 15.00 uur halen we de kinderen weer op. Dan word ik meestal 2 uur later opgehaald om ’s-avonds te gaan spelen.

Heb je dan ongeveer twee contactmomenten met je kids per dag ?

Contactmomenten? Dat klinkt als een omgangsregeling voor criminelen, hahaha… Maar als je bedoelt hoe vaak ik mijn kinderen per dag zie, dan is dat verschillend. Soms de hele dag door als ik thuis aan het werk ben. Maar als ik bezig ben met een theatertournee dan is dat wat minder.

“Het idee dat ouders altijd ‘at your service’ voor hun kinderen moeten zijn vind ik overdreven. Het gaat om een intrinsieke, nuchtere  aandacht.”

Ik heb in mijn jeugd mijn vader helemaal niet veel gezien, mijn vader was veel aan het werk en ik heb dat niet erg gevonden.  Ik denk wel dat ik iets meer thuis ben dan mijn vader. Het idiote idee dat ouders altijd overal beschikbaar moeten zijn voor hun kinderen,  daar krijg je kinderen van die zichzelf niet meer kunnen redden, omdat er altijd iemand is.

Ik heb het hier niet over geestelijke verwaarlozing, maar over een nuchtere insteek. Een au-pair die de kinderen opvoedt is natuurlijk het andere uiterste, dat lijkt me net zo ongezond. Iemand die geen Nederlands spreekt en de hele dag met de kinderen van 4 en 5 aan de zeul is.

Hoe geef jij die intrinsieke aandacht aan je kinderen vorm?

(Er valt een stilte…) Er heel erg wel zijn voor je kinderen, maar ze ook zelfstandigheid leren.

“Continu die kinderen pamperen met aandacht, daar worden ze volgens mij helemaal niet beter van”

 Dat begint al met al die testjes op school. Vanaf dat ze 3 jaar oud zijn worden ze al getest voor alles. Joh, val die kinderen niet lastig! Ik begrijp heus wel dat je zo de probleemgevallen eruit kunt halen, maar ik vind het af en toe heel erg doorgeschoten. Door tijdschriften, boeken en tv ontstaat wel eens het beeld dat kinderen aan de ene kant wat ik noem ‘verwaarloosd-verwend’ worden. Hiermee bedoel ik dat ze wel alles hebben in spullen, maar ze krijgen weinig persoonlijke aandacht. En aan de andere kant zijn er kinderen die zo ongelofelijk volgepropt worden met  aandacht en “hoe is het toch met jou” en “hoe zit je in je curve en in je ontwikkeling”, daar krijg je volgens mij hele vervelende, verwende en afhankelijke mensen van. Ik denk dat het gemiddelde gezin het precies hetzelfde doet als Tooske en ik. En dat is vrij nuchter.

 “We proberen er veel te zijn en veel aandacht te geven. Maar je moet dit ook vooral niet overdrijven, want daarmee verpest je je kinderen. Kinderen zijn net mensen, het is helemaal niet erg als een kind eventjes in z’n sop gaar kookt”

Wat zijn de belangrijkste dingen die je van jouw vader hebt geleerd?

Eerlijk zijn, compassie hebben met andere mensen en hard werken. Mijn vader had vroeger een schoonmaakbedrijf, dus die was ondernemer. Hij was heel succesvol en dat was vooral gebaseerd op ‘Afspraak is Afspraak’. En dat werd bij ons thuis dan ook veel geroepen, net zoals ‘Niet lullen maar poetsen’. Een hard werkend ondernemersgezin, maar er wel heel erg zijn. Zorgen dat het goed voor mekaar is. Dat er een stevig vangnet is en dat je je kinderen heel veel rust moet bieden. En daar geloof ik in.  

“Ik geloof absoluut in regelmaat, rust en in vaste afspraken. Binnen die kaders kunnen kinderen  heel veel ruimte krijgen.”

Een infrastructuur die heel erg vastligt, zodat dit heel veel rust en vertrouwen uitstraalt. Vanuit een vaste infrastructuur kinderen de ruimte geven. Die infrastructuur is heel praktisch, bijvoorbeeld met tijden en dat er gezond eten is. Dat dat allemaal voor mekaar is. Niet even snel een ‘broodje dit of happie dat’. Dat vind ik dus echt ‘labbekakkerij’. Dat vinden Tooske en ik wel heel belangrijk, dat het goed voor mekaar is. Dat was bij mij thuis ook altijd zo. Het was ook altijd goed geregeld, zonder dat het teveel was. Vrij nuchter toch wel. Het is leuk om te feesten als je zeker weet dat het feestje wel betaald is. Heel Hollands, heel Nederlands. Gezond eten en drinken vind ik heel belangrijk.

“Ik denk dat als je gezond met dieren omgaat, dat je dan ook gezond eten krijgt. Je moet kinderen niet vol proppen met plofkippen die volgestopt zijn antibiotica en dat soort rommel.”

 Wij kopen zoveel mogelijk biologische producten waar het gaat om bijvoorbeeld fruit, vlees, melk en eieren. Dat is tegenwoordig overal ruischoot voorradig allemaal. Ik geef liever m’n geld uit aan een normaal stuk vlees dan aan weer een nieuwe hippe spijkerbroek voor m’n kind of een Ralph Lauren poloshirtje.

Heel erg met je voeten op de grond, zonder dat het ‘doe maar normaal dan doe je al gek genoeg wordt’, want dat vind ik vreselijk.

“Met je voeten op de grond en met je kop in de wolken, dat is het idee.”

“Doe maar gek, anders wordt je het.” zei mijn moeder altijd. Dat vond ik een hele mooie. Dus ik voelde mij ook nooit geremd. Of ik nou bij ballet wilde of bij voetbal, ze vonden het allebei prima. Je ziet ook heel veel ouders die per se willen dat hun kind of bij de voetbal moet of bij de hockey moet. En ik zeg, laat die kinderen nu gewoon lekker. Daarin zijn wij juist heel makkelijk. En ik geloof dat het heel fijn is voor mijn kinderen om zo opgevoed te worden. Een kleine noot daarbij is dat ik vooral niet de pretentie of de missie heb dat andere mensen dat ook zo zouden moeten doen. Dat moet iedereen echt voor zich bepalen.

Wat ik vooral mooi vind is die balans of zelfs die paradox tussen die basis, die nuchterheid en de branie die je op toneel hebt. Je kunt gek doen omdat je vanuit een goede basis functioneert?

Ja. En ik geloof dat het voor kinderen heel prettig is om dat te voelen.

“Gek doen is hartstikke leuk, maar je moet wel het gevoel hebben dat je in contact bent met een basale rust.”

Ik zie wel eens ouders die de kinderen maar opdraaien dat ze allemaal zo lekker gek doen met z’n allen. En maar schreeuwen en tetteren op feestjes en rondrennen, want “oh dat is zo leuk!”. Die kinderen doen alleen maar hysterisch omdat de ouders vinden dat die kinderen gek moeten doen. En dat vind ik juist helemaal niet leuk.

Moet ik jullie verhuizing ook zien in het kader van die basis en rust?

Ja, een dorp is hanteerbaarder.

“Ik denk dat het leuk is voor kinderen om in een dorp op te groeien.”

 Als ze eenmaal in de puberteit zitten dan zeggen ze misschien “jeetje, wat jammer dat we niet meer in Amsterdam wonen”. Nou dan wachten ze nog maar 3 jaar, dan gaan ze lekker studeren en dan gaan ze lekker daar wonen. Ik hou heel erg van de natuur, ben ambassadeur ook van Natuurmonumenten. Die propageren ook heel erg dat kinderen meer buiten moeten spelen en dat vies worden leuk is. Ik vind in een dorp wonen heel prettig en heel overzichtelijk. Alle andere dingen die zoek ik wel op.

Welke invloed heeft het feit dat je BN-er bent op jouw als vader?

Helemaal geen. Ik ben geen Marco Borsato of Willem-Alexander. En mijn imago is ook vrij nuchter. Als je bijvoorbeeld Dinand van Kane of Anouk bent, dan zou dat wellicht lastiger zijn. Maar in mijn geval speelt dat niet. Ik woon natuurlijk ook in een dorp.

“ Ze kennen je wel, maar weten niet precies wie je bent.”

 Het is ook een beetje hoe je daar zelf mee omgaat. Het zit al 20 jaar in m’n leven verweven zo onderhand, dus dat is niet meer zo’n thema meer voor mij.

 Ik las in een interview dat je nogal ongeduldig bent. Een lastige eigenschap als vader, weet ik uit ervaring. In welke situaties loop jij daar met name tegenaan?

Ja, op momenten dat je weg moet. Dan moeten er 4 jasjes aan, sokjes aan, schoentjes aan,  broodzakjes mee. Dan denk ik “schiet nou toch eens op”. Ik ben daar ook niet voor gemaakt. Ik vind het ook heel lastig. Ik probeer dat wel, maar Tooske heeft echt een engelengeduld. En dat is wel prettig voor de kinderen dat er in ieder geval eentje rustig blijft.

Heb je het gevoel dat je er beter in wordt?

Tsja, nou… ietsje. Mijn vader was vroeger ook heel ongeduldig en die is nu opa en dat gaat al een stuk beter. Maar om nou te zeggen dat ie  heel  rustig is, nee ook niet. Dat is de aard van het beestje.

“Het is echt grote onzin om te denken dat je als ouder perfect moet zijn.”

Want als je als ouders perfect bent, dan schrikken die kinderen zich later helemaal rot als ze hun eerste leraar, eerste baas of hun eerste vriendje of vriendinnetje krijgen.

“Je taak is toch om je kinderen voor te bereiden op het leven. Het is helemaal  niet erg dat kinderen imperfecties zien in de opvoeding bij hun ouders.”

Je komt zelf uit een gezin met 2 broers, en nu zit je in een gezin waarin de meisjes de overhand hebben. Is dat een verschil?

“Meisjes zijn 1000 keer makkelijker in de omgang, kunnen zichzelf veel beter vermaken en hebben veel meer zelfdiscipline dan jongens. Vrouwen en meisjes zijn een zegen!”

Ik weet niet hoe ik het had volgehouden met 4 jongens thuis. Ik ben onwijs blij met m’n zoon, maar ik ben heel blij dat die andere allemaal meiden zijn. Ik moet zeggen dat ik het wel heel leuk dat ik beide heb. Meisjes gaan knutselen, zijn zorgzamer. Het verschil is immensJongens willen gooien met dingen, die willen dingen uitproberen. Als ze aan het tekenen zijn willen ze kijken of het of het potlood ook kan breken. Dat wordt gezien als lastig. Dat is het niet, want het is typisch jongensgedrag. Maar als ik 4 jongens had gehad, dat had ik dat waarschijnlijk ook geweldig gevonden. In mijn werk, werk ik liever ook met vrouwen.

Wat doe je het liefst met je kinderen?

Slapen vind ik wel mooi. Met z’n allen slapen, allemaal stil hahaha. Ik vind het leuk om buiten te zijn met m’n kinderen. Lekker in de tuin of in het bos spelen. Lekker rennen, dingen ontdekken. Buiten in de natuur kunnen kinderen alles doen wat ze willen. Ze kunnen dan lekker rennen, verstoppertje spelen, vies worden . Heerlijk.

Maar het is toch best een gedoe om die kleintjes dan allemaal mee te krijgen?

Nou dat valt wel mee hoor. Ik doe die deur open en die kinderen vliegen zo allemaal die auto in. Maar dan niet zoveel tutteneuzen. Niet van ik moet nog dit of ik moet nog dat. Nee, hophophop vlot de auto in. Dat is ook een stukje discipline. Het hoeft niet te lang te duren. Als we weggaan dan gaan we weg.

“Je moet soms niet te veel ruimte tot keuzes laten. Dat is ook heel verwarrend voor kinderen.”

Het lijkt dan alsof je ze klein houd, maar je zorgt vooral voor niet al te veel afleiding. Veel te veel keuzes, dat kan voor kinderen vaak heel verwarrend zijn. Bijvoorbeeld “Wat wil je eten dan?”. Joh, schei uit. Jij bent toch de volwassene. Ik vind het een brevet van onvermogen. Ouders die het zelf niet weten gaan het dan aan de kinderen vragen. Het is denk ik voor kinderen heel prettig om te krijgen wat er is. Zeker als ze nog heel jong zijn, vind ik: hoe minder keus hoe beter.

Wij zijn beide 40+, wat doe jij om het typische 40+ buikje te vermijden?

Ik koketteer er altijd mee dat ik niet sport, maar sinds een paar maanden ben ik toch ongeveer 2 keer in de week aan het sporten. Ik vind vooral dat ik dat voor m’n werk moet. Ik heb vrij visueel werk als ik op het toneel sta. Ik vind het vervelend, maar ik ben het toch maar gaan doen. Hardlopen, buiten.

“Ik heb een ontzettende pleurishekel aan sportscholen!”

Ik sport graag buiten en of het nou regent of niet, dat maakt me allemaal niet uit. Lekker in de frisse lucht.

Waarom moeten vaders je nieuwste boek  ‘Papa is héél even aan de telefoon’ lezen?

Omdat het erg herkenbaar en prettig relativerend is en er een paar hele ‘goeie slechte’ grappen in staan. En de meeste vaders zijn niet van die lezers. Dit is nou typisch een boek dat lekker makkelijk wegleest!

Klik HIER om het boek direct bij Bol.com te bestellen!